Çelik türleri, içerdikleri alaşım elementlerine ve üretim süreçlerine göre farklı kategorilere ayrılabilir. İşte en yaygın çelik türleri:

1. Karbon Çeliği

• Düşük Karbon Çeliği: Genellikle %0.05 – %0.25 arasında karbon içerir. Yumuşak ve şekillendirilebilir olup, genellikle inşaat, otomotiv ve genel mühendislik uygulamalarında kullanılır.
• Orta Karbon Çeliği: %0.25 – %0.60 arasında karbon içerir. Orta derecede sertlik ve dayanıklılık sunar ve daha fazla ısıl işlem yapılabilir. Özellikle otomotiv parçaları ve makine üretiminde kullanılır.
• Yüksek Karbon Çeliği: %0.60 – %1.5 arasında karbon içerir. Daha sert ve dayanıklıdır, ancak kırılgan olabilir. Çelik bıçaklar, yaylar ve el aletleri üretiminde kullanılır.

2. Alaşım Çeliği

Alaşım çeliklerinde karbon dışında farklı elementler (örneğin, krom, nikel, molibden, vanadyum) bulunur. Bu elementler çeliğin özelliklerini değiştirir ve onu belirli uygulamalarda daha verimli hale getirir.

• Paslanmaz Çelik: En az %10.5 krom içeren çelik türüdür. Korozyona, paslanmaya karşı son derece dirençlidir. Bu özellikleri sayesinde paslanmaz çelik mutfak eşyaları, medikal ekipmanlar, otomotiv parçaları ve inşaat sektöründe kullanılır.
• Alaşımlı Çelik: Genellikle çelikteki karbon oranı %0.3’ten daha azdır. Bu tür çelikler, genellikle çeliğin mekanik özelliklerini iyileştirmek için elementlerle (örneğin, nikel, krom, vanadyum) alaşımlanır. Yüksek dayanıklılık ve sertlik özellikleri gerektiren yerlerde kullanılır.

3. Alaşımsız Çelik

Karbon dışında başka alaşım elemanları içermez. Temel olarak saf demir ve karbon içerir, dayanıklılık açısından diğer çelik türlerinden daha zayıftır ancak şekil verme açısından kolaydır.

4. Yüksek Dayanımlı Çelik (High Strength Steel)

Bu çelik türleri, yüksek mekanik özelliklere sahip olup, daha ince yapıda ve daha hafif olmasına rağmen, güçlüdür. Genellikle otomotiv endüstrisinde kullanılır.

5. Tool Çeliği (Alet Çeliği)

Tool çeliği, yüksek sertlik ve aşınma direnci gerektiren uygulamalarda kullanılır. Bu tür çelik, aletler, kesici takımlar, kalıplar ve matrisler gibi parçalar üretmek için idealdir. Çoğunlukla %0.5 ile %1.5 arasında karbon içerir ve krom, vanadyum, tungsten gibi elementlerle alaşımlanabilir.

6. Sıcak Daldırma Çeliği

Bu çelik türü, genellikle galvanizleme (çeliği çinko ile kaplama) işlemi için kullanılır. Çelik, çinko ile kaplandığında paslanmaya karşı daha dayanıklı hale gelir.

7. Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelik (HSLA)

Bu çelik türü, alaşım elementleri ile zenginleştirilmiş olup, yüksek dayanıklılığa sahip olmasına rağmen düşük ağırlık sağlar. Otomotiv ve inşaat sektörlerinde yaygın olarak kullanılır.

8. Boru Çeliği

Özellikle boru üretiminde kullanılan çelik türüdür. Boru çelikleri, genellikle güçlü, dayanıklı ve korozif ortamlara karşı dirençli olacak şekilde tasarlanır.

9. Çelik Alaşım Elementlerine Göre

• Kromlu Çelik: Paslanmaz çeliklerden bir türdür ve yüksek derecede korozyon direncine sahiptir.
• Nikelli Çelik: Özellikle yüksek ısıya ve korozyona karşı direnç sağlamak için nikel içerir.
• Manganlı Çelik: Mangan içeren çelikler, aşınma direncini artırır ve genellikle demir yolu rayları ve maden makineleri üretiminde kullanılır.

Bu çelik türleri, belirli uygulamalarda çeliğin ihtiyacı olan özelliklere göre seçilir. Örneğin, paslanmaz çelikler korozyona karşı dirençli olmak için, tool çeliği ise yüksek sertlik ve dayanıklılık için kullanılır.